Jeszcze raz o urlopie i zasiłku rodzicielskim dla ojca

Ze względu na wiele zapytań w tej sprawie jeszcze raz wracam do kwestii zasiłku rodzicielskiego (foreldrepenger) dla ojca dziecka, a konkretnie do sprawy, która interesuje bardzo wielu Polaków: czy ojciec może iść na urlop i dostawać zasiłek, kiedy matka i nowonarodzone dziecko mieszkają w Polsce, a zatem matka nie jest członkiem norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych (folketrygden).

Podział urlopu rodzicielskiego

Na początek zdefiniujmy sobie kilka pojęć.

Foreldrepermisjon to urlop rodzicielski, podczas którego ma się prawo do foreldrepenger, czyli zasiłku rodzicielskiego.

Maksymalna długość tego urlopu wynosi obecnie albo 47 tygodni, jeśli wysokość pobieranych foreldrepenger ma wynosić 100% zarobków rodzica, albo 57 tygodni, jeśli foreldrepenger pobierane będą w kwocie odpowiadającej 80% wcześniejszych zarobków.

Od 1. lipca 2013 roku urlop rodzicielski zostanie wydłużony (patrz tutaj), odpowiednio do 49 i 59 tygodni.

Foreldrepermisjon, czyli urlop rodzicielski dzieli się na:

- Mødrekvote (macierzyńskie) - okres zarezerwowany dla matki - obecnie są to 3 tygodnie bezpośrednio przed porodem i 6 tygodni bezpośrednio po porodzie (po 1. lipca będą to 3 tygodnie przed i 14 tygodni po),

- Fedrekvote (tacierzyńskie) - okres zarezerwowany dla ojca, który można wybrać w dowolnym momencie trwania urlopu rodzicielskiego oprócz tygodni zarezerwowanych dla matki. Obecnie tacierzyńskie to 12 tygodni (po 1. lipca 2013 - 14),

- Fellesperioden (okres wspólny) - pozostała część urlopu rodzicielskiego, do dowolnego podziału między matkę i ojca.

Sytuacja podstawowa

W sytuacji, nazwijmy ją "podstawowej", kiedy matka dziecka przebywa w Norwegii i jest członkiem norweskiego systemu opieki społecznej (folketrygden), prawo do zasiłku rodzicielskiego zależy w pierwszym rzędzie od uprawnień, jakie ona sobie wypracowała.

Jeśli matka ma prawo do foreldrepenger (czyli: jeśli miała dochody podlegające w Norwegii ozusowaniu przez co najmniej 6 spośród ostatnich 10 miesięcy przed porodem, a ich wysokość w roku kalendarzowym wyniosła co najmniej połowę stawki G), ojciec ma prawo do fedrekvote (tacierzyńskiego). Jeśli ojciec tacierzyńskiego nie wykorzysta, okres ten przepadnie.

Jeśli matka nie ma prawa do urlopu...

Sytuacja komplikuje nam się, jeśli matka nie ma prawa do zasiłku rodzicielskiego.

Jeśli matka jest członkiem folketrygden, ale nie wypracowała sobie prawa do zasiłku rodzicielskiego (nie pracowała/pracowała za krótko/osiągnęła zbyt niski dochód), będzie mogła dostać jednorazową zapomogę - becikowe (engangsstønad ved fødsel). Nie będzie miała natomiast prawa do urlopu rodzicielskiego (foreldrepermisjon), a ojciec dziecka nie będzie miał prawa do "swojej" części tego urlopu, czyli do fedrekvote (tacierzyńskiego).

W takiej sytuacji ojciec może jednak wziąć urlop rodzicielski na podstawie uprawnień wypracowanych przez siebie (warunek: posiadanie dochodów podlegających w Norwegii ozusowaniu przez co najmniej 6 spośród ostatnich 10 miesięcy przed porodem, w wysokości co najmniej połowy stawki G w ciągu roku kalendarzowego) i ten właśnie przypadek chcemy omówić.

Kiedy tylko ojciec ma prawo do urlopu...

Jeśli jedynie sam ojciec ma prawo do urlopu rodzicielskiego i decyduje się na niego iść, może to zrobić najwcześniej po sześciu tygodniu od narodzin dziecka, gdyż pierwsze sześć tygodniu po porodzie jest, jak napisaliśmy na początku, zarezerwowane dla matki.

W momencie, kiedy ojciec idzie na urlop, spełnione muszą zostać pewne warunki, co do aktywności zawodowej matki, mianowicie: musi ona wrócić/iść do pracy na co najmniej 75% lub podjąć pełnowymiarowe studia dzienne (albo połączyć pracę ze studiami dziennymi tak, by łącznie godzinowo dało to odpowiednik pełnego etatu).

Dotyczy to zarówno sytuacji, kiedy matka dziecka przebywa w Norwegii, jak i za granicą, np. w Polsce.

Jeśli wymiar czasu pracy/studiów matki będzie mniejszy, proporcjonalnie do tego okrojona zostanie wysokość zasiłku rodzicielskiego wypłacanego ojcu.

Jeśli matka nie podejmie pracy/studiów, ojciec nie dostanie zasiłku.

Jak długi jest okres urlopu rodzicielskiego z zasiłkiem, kiedy prawo do niego ma tylko ojciec?

Ojciec może w takiej sytuacji pobierać zasiłek maksymalnie albo przez 38 tygodni (w wysokości 100% swoich wcześniejszych zarobków), albo 48 tygodni (w wysokości 80% swoich wcześniejszych zarobków).

Krótko mówiąc, od długości całego urlopu (foreldrepermisjon) odejmuje się długość okresu zarezerwowanego dla matki (macierzyńskiego - mødrekvote).

(Oznacza to też, że po 1. lipca 2013, kiedy to wydłużeniu ulegnie zarówno cały okres urlopu rodzicielskiego, jak i długość macierzyńskiego (mødrekvote), ojciec będzie mógł iść na urlop i pobierać zasiłek jedynie na podstawie własnych uprawnień odpowiednio przez 32 tygodnie przy wypłacie równej 100% dochodów lub 42 tygodnie przy wypłacie równej 80% dochodów.)

Czy matka może dostać becikowe (engangsstønad), kiedy jedynie ojciec ma prawo do zasiłku rodzicielskiego i pobiera go?

Tak - pod warunkiem, że matka jest członkiem folketrygden w momencie narodzin dziecka. Czyli, jeśli matka mieszka w Polsce, nie będzie takiego prawa miała.

I jeszcze kilka uwag końcowych

- Zasiłek pobierany przez ojca w sytuacji, kiedy tylko on ma do niego prawo nie jest nazywany tacierzyńskim (fedrekvote),

- Zasiłek - czy to dla matki, czy dla ojca - nie jest przyznawany automatycznie. Trzeba wystąpić z podaniem do NAV-u,

- Jeśli tylko ojciec ma wypracowane prawo do zasiłku i chce wykorzystać wszystkie tygodnie urlopu rodzicielskiego, do których ma prawo, musi zacząć pobierać zasiłek 6 tygodni po porodzie, w przeciwnym wypadku część tygodni mu przepadnie,

- NAV nie wypłaci zasiłku za okres sięgający dalej niż trzy miesiące wstecz od momentu złożenia podania.

Źródło informacji: NAV

Reklama

Komentarze:

Od najnowszych

Od najstarszych

Od najnowszych

MultiNOR Konsultant

03-03-2020 08:45

15/19 tygodni dla ojca przysługują wyłącznie ojcu, więc tylko ojciec może pobierać wtedy świadczenie. Natomiast jeżeli pyta Pan o możliwość jednoczesnego pobierania zasiłku, to można to zrobić, ale 1. tylko w trakcie okresu wspólnego i 2. tylko w wysokości 1,5 zasiłku. Już tłumaczę. Jeżeli oboje rodziców chciałoby jednocześnie pobierać zasiłek, to jedno z nich musiałoby pracować na 50%. Dzięki temu jedna osoba pobierałaby pełny zasiłek, a druga pół zasiłku i pół by pracowała, co łącznie dałoby 1,5 zasiłku. Takiej możliwości, żeby oboje rodziców przebywało w domu i otrzymywało pełny zasiłek, nie ma. A więc, jeżeli pobierałby Pan 15 tygodni fedrekvote czyli okresu przeznaczonego wyłącznie dla ojca, a matka dziecka by nie pracowała, to matka dziecka pozostaje bez dochodu.

m.michta

02-03-2020 22:12

Dziękuję za odpowiedź. Sprawa z becikowym już w 100% jasna. Okazuje się, że moja interpretacja nie była do końca trafna. Interesuje mnie jednak ostatnia kwestia: czy jeśli matka nie wraca do pracy w okresie 15-tu tygodni przeznaczonych dla ojca (gdyż nie ma dla takiego obowiązku) to czy jeśli nie pracuje to czy w konsekwencji zostaje bez dochodu (z tytułu wynagrodzenia, gdyż nie pracuje czy zasiłku, gdyż wypłacany jest wtedy ojcu)? Czy jednak w tym okresie może być zasiłek wypłacany obojgu rodzicom? To ostatnie ważne zagadnienie do podjęcia decyzji.

Zgłoś

Odpowiedz

MultiNOR Konsultant

02-03-2020 10:49

Jeżeli zarówno matka dziecka jak i ojciec mają prawo do zasiłku rodzicielskiego w Norwegii, to obowiązek pracy matki dziecka jest tylko w trakcie okresu wspólnego. Oznacza to, że gdy matka pobiera swoje 15 lub 19 tygodni, to ojciec nie musi pracować, a potem gdy ojciec pobiera swoje 15 lub 19 tygodni, to matka dziecka nie musi pracować. Matka dziecka pracować musi jedynie gdy to ojciec wybiera okres wspólny. Jeżeli matka dziecka wybierze okres wspólny, to ojciec nie musi pracować. Jeżeli chodzi o zasiłek becikowy, to pobieranie go jest równoznaczne z utratą prawa do zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli więc matka dziecka wybierze zasiłek becikowy, to ojciec dziecka będzie mógł przejść na zasiłek ojcowski od 7. tygodnia ze stawką 100% na 40 tygodni lub na 50 tygodni ze stawką 80%. Jednakże w trakcie całego okresu zasiłku ojcowskiego matka dziecka będzie musiała pracować. Jeżeli matka dziecka pójdzie do pracy od 19 tygodnia życia dziecka, to straci Pan 12 tygodni (od 7. tygodnia życia będzie Pan tracił tygodnie).

m.michta

28-02-2020 22:14

Witam,
Nie wiem czy to rozsądne pytanie, ale nurtuje mnie kwestia tego, czy jeśli oboje z rodziców mają prawo do zasiłku rodzicielskiego, to czy w momencie, kiedy rozpoczyna się 15 tygodniowy okres przeznaczony dla ojca, matka musi wrócić do pracy ( jak w przypadku okresu wspólnego)? Oraz czy jeśli matka zostaje w domu, to czy w okresie ojca- rodzina zostaje tylko z zasiłkiem dla jednego rodzica? Bo jeśli tak to z finansowego punktu widzenia, lepiej złożyć wniosek o becikowe dla matki i zasiłek tacierzyński (odnoszę się do przypadku zarobków w granicach 300000 nok rocznie na jednego rodzica). Oczywiście podkreślam, że chodzi o aspekt czysto finansowy. Becikowe będzie równowartością około 18 tygodni, w których matka może zostać z dzieckiem, plus 40 tygodni płatnych dla ojca. Po 18 tygodniach matka może wrócić do pracy ( co i tak byłoby nieuniknione jeśli rodzice chcieliby utrzymać domowy budżet na poziomie dwóch wynagrodzeń, w przypadku zasiłku rodzicielskiego dla obojga rodziców), natomiast rodzice mogą przebywać z dzieckiem w tym samym czasie, w tygodniach 7-18 ( co jest dodatkowym atutem, ojciec może rozpocząć pobierać zasiłek w 7 tyg po porodzie ) i przez cały okres 48 tygodni zostać ze stabilnym dochodem. Minusem jest oczywiście fakt, ze nie mamy okresu wspólnego. Czyli matka będzie musiała pracować od około 19 tyg po porodzie bez uszczerbku w budżecie. Czy mogę więc prosić o wyjaśnienie tego jednego faktu, gdyż jest to dla mnie niejasno sprecyzowane na stronie Multinor oraz każdej innej opisującej warunki przyznania świadczenia. Czy w momencie rozpoczęcia okresu dla ojca matka zostaje bez zasiłku i musi zostawić dziecko chcąc utrzymać budżet na niezmiennym poziomie tak jak w przypadku okresu wspólnego? Z góry dziękuję za odpowiedź

-2

Zgłoś

Odpowiedz

Watercres

11-02-2019 21:01

Jeśli np dziecko rodzi się 01 -01 to wniosek powinien wpłynąć najpóźniej 31-12 czyli jeśli nav zacznie rozpatrywać sprawę od 01-01 i znając norweski system trzeba będzie poczekać może ze 2 miesiące . Co wtedy czy te dwa miesiące przepadają a co jeśli po 2 miesiącach nav uzna ze jednak nie przyzna ???????? Co wtedy

Zgłoś

Odpowiedz

MultiNOR Konsultant

14-01-2019 08:25

Jeżeli matka dziecka nie ma prawa do zasiłku rodzicielskiego to może wnioskować tylko o becikowe. Jeżeli natomiast ma prawo do zasiłku rodzicielskiego to może wybrać czy chce wnioskować o zasiłek macierzyński czy o becikowe. Jeżeli matka dziecka zdecydowała się na becikowe to ojciec może wnioskować o zasiłek ojcowski - 40 tygodni ze stawką 100% lub 50 tygodni ze stawką 80%.

becia0141

13-01-2019 21:32

Hej, jeśli matka dostanie jednorazową zapomogę czyli becikowe to co się należy ojcu ? Czy matka dziecka też może później się starać o coś?

-1

Zgłoś

Odpowiedz

marta wiechecka

17-03-2013 15:15

Ah..zapomniałabym ..a związek ma to taki z przepisami norweskimi,że po tych kilkunastu latach spedzonych w Norwegii wiem,że prawo niby jedno i zasady tez,a niestety w praktykach wyglada to całkiem inaczej

Zgłoś

Odpowiedz

marta wiechecka

17-03-2013 15:13

Ano taki,ze ja tez mieszkam tu w Norwegii od kilkunastu lat,dlatego zaciekawiło mnie to co zostalo wyzej napisane,cyt:"W momencie, kiedy ojciec idzie na urlop, spełnione muszą zostać pewne warunki, co do aktywności zawodowej matki, mianowicie: musi ona wrócić/iść do pracy na co najmniej 75% lub podjąć pełnowymiarowe studia dzienne (albo połączyć pracę ze studiami dziennymi tak, by łącznie godzinowo dało to odpowiednik pełnego etatu)." a " U NAS" znaczyło oczywiście konkretnie mojej rodziny,ale znam wiele przypadków które miały taką samą sytuacje jak ja...

Zgłoś

Odpowiedz

Gabriel PROTEST Gabriel PROTEST

16-03-2013 19:06

mwiech napisał:
Zrozumiałam,że jeśli ojciec idzie na tacierzyńskie to matka musi wrócić do pracy??? hmmmm,u nas tacierzyńskie wybierane jest zazwyczaj w okressach wakacyjnych lub świątecznych i niogdy nikt męża nie pytał co bedzie robiła twoja żona w tym czasie
U NAS ...
To znaczy ... GDZIE ... !? .
Nie bardzo zrozumiałe przesłanie ...
---
Oczywiście , pomijam to ... " że u nas " to znaczy w waszej Rodzinie ... jednak jaki to ma związek z przepisem jaki obowiązuje w Norge ? .