Prawa polityczne, jakie imigranci posiadają w Norwegii nie ograniczają się jedynie do możliwości głosowania w wyborach lokalnych po spełnieniu warunków 3 lat zamieszkiwania w danej gminie. Można na przykład założyć organizację pozarządową: polonijny klub sportowy, stowarzyszenie miłośników tanich linii lotniczych, a nawet klub dokarmiania fiordów :)

W niniejszym artykule oraz kolejnych omówimy sobie zakładanie organizacji krok po kroku, zaczynając od określenia celów i środków, poprzez strukturę organizacji (statuty, kierownictwo itp.), jej rejestrację itd.

Określenie celów

Przed założeniem organizacji trzeba mieć jasny pogląd na to, co chce się dzięki niej osiągnąć i jak w związku z tym powinna być zbudowana.

A zatem trzeba sobie odpowiedzieć na następujące pytania:

- Jaka ma być funkcja organizacji? (pomoc komuś (organizacja charytatywna), skupianie miłośników czegoś (organizacja hobbystyczna), stworzenie drużyny piłkarskiej (klub sportowy), zmiana wizerunku Polaków w Norwegii (organizacja wpływu) itp.)

- Jeśli organizacja ma na celu wywieranie wpływu, jaką ideę chcemy przekazywać? (np. jeśli celem ma być zmiana wizerunku Polaków w Norwegii, będziemy chcieli przekazać ideę, że Polacy są fajni, zdolni, pracowici, zaradni życiowo, a do tego mają świetną kuchnię narodową :) )

- Co i w jakim czasie planujemy osiągnąć? (np. jako polonijny klub piłkarski chcemy za pół roku wziąć udział w rozgrywkach, jako stowarzyszenie kostiumowe miłośników Wikingów (grupa rekonstrukcyjna) chcemy w przyszłym roku zorganizować widowisko pt. Bitwa pod Stamford Bridge* itd.)

Ustalenia praktyczne

Po ustaleniu celów ogólnych, przechodzimy do drugiej fazy planowania. Teraz musimy odpowiedzieć sobie na pytania:

- Jakie środki mamy do dyspozycji? (Np. mamy kilka piłek futbolowych, które przydadzą się naszej drużynie do treningów, mamy dużą wiedzę o sytuacji Polaków w Norwegii w różnych aspektach - przyda nam się to przy przekazywaniu idei, że Polacy są bardzo wartościową społecznością, mamy emerytowaną ciotkę z maszyną do szycia i dużą ilością wolnego czasu, która chętnie pomoże nam przy szyciu strojów dla naszej grupy rekonstrukcyjnej itd.)

- Jak sfinansować działania organizacji? (Składki członkowskie? Pozyskiwanie środków od sponsorów? Aukcje staroci lub samodzielnie wykonanych rzeczy? Zbiórki publiczne? A może organizacja nie potrzebuje środków finansowych? (np. Klub miłośników prozy Stephanie Meyer (tfu tfu), którzy spotykają się, żeby podyskutować o jej książkach, pograć w RPG o wampirach, a co jakiś czas pojechać na spotkanie z innymi fanami, gdzie każdy wyjazd finansuje sobie sam))

- Jak pozyskać odpowiedni lokal? (Czy wystarczy pokój/garaż udostępniony przez jednego z członków, czy może trzeba jakiś lokal wynająć? A może lokal nie jest potrzebny?)

- Co mają robić członkowie organizacji?

- Kto ma stać na jej czele?

- Jeśli organizacja będzie posiadać środki finansowe - kto ma prowadzić księgowość? (Mamy wśród członków kogoś, kto się na tym zna, czy potrzebujemy wynająć księgowego?)

- W jaki sposób promować organizację i rekrutować członków?

- Kogo widzimy jako potencjalnych członków, kto jest naszą grupą docelową, jeśli chodzi o rekrutację (wszyscy? tylko osoby pełnoletnie? tylko Polacy z Norwegii? itp.)

- Co organizacja może zaoferować swoim członkom? (Może to być chociażby przyjemne spędzanie czasu w gronie osób dzielących tę samą pasję.)

Podsumowując, zakładając organizację ktoś musi być skłonny wziąć na siebie zadania, jakie to za sobą pociąga i je realizować. Następnie należy mieć porządek, tj. jasny podział zadań i obowiązków - kto za co odpowiada - oraz określone cele krótko- i długofalowe, co pozwoli organizacji na sprawne funkcjonowanie w dłuższej perspektywie czasowej i sprawi, że będzie ona robić poważne wrażenie, co będzie miało znaczenie zwłaszcza jeśli organizacja będzie chciała robić zbiórkę pieniężną lub ubiegać się o dofinansowanie.

Pytanie kontrolne

Na koniec, ale jeszcze przed założeniem samej organizacji należy zadać sobie jedno zasadnicze pytanie:

- Czy nie istnieje już przypadkiem inna organizacja, która zajmuje się tym samym? A jeśli tak, czy nie lepiej i prościej przystąpić do niej?

Jeśli padła odpowiedź "NIE", to znaczy, że możemy iść dalej.

cdn.

* Bitwa w 1066 roku, w północnej Anglii, pomiędzy wikingami norweskiego króla Haralda Haardraade, a Anglikami Harolda Godwinssona. Haardraade przegrał i zginął, a Godwinsson w miesiąc później uległ Wilhelmowi Bastardowi pod Hastings. Długofalowym efektem tego wydarzenia jest to, że cały świat nie uczy się norweskiego :P

 

----------------------------------------------------Część II-----------------------------------------------------------

  Dziś omówimy strukturę organizacji pozarządowej, zwłaszcza tworzenie i zmianę jej statutów oraz władze organizacji i ich zadania.

Uchwały/statuty

Statuty to przepisy/prawa regulujące działalność organizacji, opracowane przez nią samą (jej członków) i uchwalone/przyjęte na zebraniu założycielskim.

Statuty powinny zawierać następujące informacje:

- Nazwę organizacji

- Jej cel (krótki opis tego, czy organizacja będzie się zajmować)

- Warunki członkostwa (krótki opis tego, kto i na jakich warunkach - wiek, składki członkowskie itp. - może zostać członkiem organizacji)

- Informacje o władzach organizacji: walnym zebraniu członków oraz zarządzie.

Walne zebranie członków

Doroczne walne zebranie członków stanowi najwyższą władzę w organizacji. Pełna lista spraw, które będą omawiane na zebraniu powinna zostać udostępniona członkom najpóźniej na tydzień przed zebraniem.

Kwestiami, którymi zebranie walne ma obowiązek się zająć, są:

- rozpatrzenie i przyjęcie sprawozdania rocznego z działalności,

- rozpatrzenie i przyjęcie sprawozdania finansowego,

- uchwalenie budżetu,

- wybór władz (zarządu) organizacji.

Przykładowy program zebrania walnego organizacji może wyglądać tak:

Lp.	Sprawa	Potrzebny czas
1	Otwarcie zebrania	5 min
2	Wybór przewodniczącego zebrania/moderatora dyskusji, protokolanta oraz członków-przedstawicieli, którzy potem podpiszą protokół (referat) z zebrania.	5 min
3	Potwierdzenie prawomocności zwołania zebrania oraz przyjęcie programu obrad	5 min
4	Wystąpienie/przemowa przewodniczącego zarządu organizacji do członków	10 min
5	Sprawozdanie roczne z działalności	15 min
6	Roczne sprawozdanie finansowe	15 min
7	Ew. uchwalenie zmian w statutach organizacji	20 min
8	Uchwalenie budżetu	20 min
9	Wybór nowych władz organizacji (lub ponowny wybór starych :) )	30 min

Zarząd

Zarząd organizacji składa się z takiej liczby osób, jak to zostało ustalone w statucie organizacji, z tym, że muszą to być przynajmniej dwie osoby, które będą pełnić funkcje odpowiednio przewodniczącego zarządu oraz wiceprzewodniczącego. Większość organizacji ma jeszcze w zarządzie skarbnika.

Zarząd stanowi najwyższą władzę w organizacji pomiędzy corocznymi zebraniami walnymi członków.

Do zadań zarządu organizacji należy:
- Wdrażanie postanowień walnych zebrań członków.

- Mianowanie w razie potrzeby komitetów/grup zadaniowych/osób w celu wykonania zadań specjalnych oraz opracowywanie instrukcji dla nich.
- Administrowanie i konieczny nadzór nad finansami organizacji.
- Reprezentowanie organizacji.

Do zadań przewodniczącego zarządu należy delegowanie zadań do pozostałych członków zarządu oraz - najczęściej - występowanie w imieniu organizacji przy różnych okazjach, choć to ostatnie zadanie może być w poszczególnych przypadkach zlecane innemu członkowi zarządu lub zwykłemu członkowi organizacji. Wiceprzewodniczący wspiera i/lub zastępuje przewodniczącego w tych zadaniach.

Skarbnik musi mieć na bieżąco kontrolę nad dochodami, wydatkami i majątkiem organizacji, jak również pilnować terminów składania podań o dofinansowanie, jeśli organizacja o nie występuje. Wspólnie z pozostałymi członkami zarządu skarbnik odpowiada za przygotowanie, a potem realizację budżetu organizacji.

Jest ważne, by zarząd sprawnie funkcjonował, dlatego w przypadku dużych organizacji z wieloosobowymi zarządami, często w zarządzie wyodrębniają się tzw. grupy robocze pilnujące poszczególnych zadań.

Zazwyczaj wyznacza się konkretne osoby do wykonywania takich prac jak: pisanie referatów z zebrań walnych, podań, listów itp., rekrutacja członków, prowadzenie rejestrów członków, planowanie aktywności organizacji itp.

Zmiana statutów organizacji

Zmiany w statutach organizacji zazwyczaj można uchwalić tylko na zebraniu walnym (zwyczajnym, bądź nadzwyczajnym). Zazwyczaj w tym celu wymagana jest kwalifikowana większość głosów, np. 2/3 (ale to również powinien określać pierwotny statut). Często też w statutach zawarty jest wymóg, że propozycje dot. zmiany statutów muszą zostać zgłoszone z odpowiednim wyprzedzeniem, na przykład na 3 miesiące przed zebraniem walnym członków.
Podobnie jak w przypadku zmiany statutów, uchwała zgromadzenia walnego potrzebna jest też do podjęcia decyzji o rozwiązaniu organizacji.

Jak napisać statut?

Wiadomo, że nie każdy, kto ma pomysł na organizację musi od razu czuć się pewnie przy układaniu pism i statutów. Na szczęście w Norwegii dostępna jest pomoc dla zagubionych (bądź leniwych :) ) w postaci generatora statutów, opracowanego przez Radę ds. dzieci i młodzieży w Oslo, organizację skupiającą organizacje pozarządowe - Frivillighet Norge - oraz organizacje LNU i Batteriet.

Generator, który znajduje się tutaj pomaga odpowiedzieć na najważniejsze pytania związane z organizacją i zawrzeć je w statutach.

cdn.

 

Na podstawie: Frivillighet Norge