W sytuacji, gdy pracownik traci pracę wskutek wypowiedzenia, rozwiązania umowy za porozumieniem stron czy też z powodu wygaśnięcia kontraktu, ma możliwość starania się o zasiłek dla bezrobotnych na terenie Norwegii. Zasiłek dla bezrobotnych (norw. dagpenger under arbeidsløshet), ma za zadanie pokryć utratę dochodu w okresie, gdy pracownik będzie poszukiwał nowej pracy.
Aby mieć możliwość uzyskania zasiłku dla bezrobotnych, należy spełniać następujące warunki:
*Stawka G to podstawa dochodowa określana co roku w maju przez system ubezpieczeń społecznych w Norwegii. Aktualnie (od 1 maja 2024) stawka G wynosi 124 028 NOK.
Uwaga: Zasiłek dla bezrobotnych jest przyznawany w oparciu o wyżej wymienione warunki oraz prawidłowo wypełnione i przesłane do urzędu podanie o zasiłek dla bezrobotnych (norw. krav om dagpenger) wraz z odpowiednią dokumentacją.
Urzędem, który zajmuje się rozpatrywaniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych jest NAV, czyli norweski Urząd Pracy i Polityki Socjalnej.
Prawo do zasiłku przysługuje także w przypadku:
- permitteringu
- tworzenia własnej firmy
- utraty pracy w wyniku upadłości firmy
- obywateli EOG
- świeżo zwolnionych ze służby żołnierskiej
Okres wypowiedzenia i wynagrodzenie urlopowe
Pracodawca ma obowiązek wypłacać pracownikowi wynagrodzenie za okres wypowiedzenia, w przypadku gdy okres ten widnieje w umowie o pracę. Pracodawca musi także wypłacić zaległe wynagrodzenie urlopowe (norw. feriepenger) odchodzącemu pracownikowi. W większości umów okres ten wynosi 1 miesiąc. Aby po tym okresie otrzymywać nadal dochody w formie zasiłku dla bezrobotnych, należy stosownie szybko złożyć podanie o przyznanie dagpenger do NAV i zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy na stronie internetowej NAV.
Eksport zasiłku do Polski na 3 miesiące
Istnieje możliwość przeniesienia zasiłku dla bezrobotnych do Polski na okres maksymalnie do 3 miesięcy, w celu poszukiwania pracy. W tym celu należy przedłożyć w NAV wniosek o wydanie druku PD U2 (dawniej E-303) uprawniającego do eksportu zasiłku do Polski, gdzie będzie go wypłacał polski Urząd Pracy. Podanie o druk PD U2 można złożyć w Norwegii najwcześniej po 4 tygodniach pobierania dagpenger w Norwegii. Druk jest wystawiany przez NAV na tydzień przed planowanym wyjazdem z Norwegii (bez dokumentu nie można wyjechać z Norwegii, gdyż skutkuje to utratą zasiłku). Po przyjeździe do Polski należy go dostarczyć do Wojewódzkiego Urzędu Pracy. W przypadku nieznalezienia pracy w Polsce i powrocie do Norwegii, należy ponownie ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych w Norwegii aby wznowić wypłacanie świadczenia.
Uwaga: Tylko uzyskanie druku PD U2 oraz permittering dla pracowników przygranicznych lub rotacyjnych daje możliwość dłuższego czasu pobierania zasiłku dla bezrobotnych na terenie Polski.
W pozostałych przypadkach wyjazdy z Norwegii możliwe są jedynie w weekendy, które są niepłatne oraz w terminach uzgodnionych z NAV.
Długość pobierania zasiłku i jego wysokość
Wysokość zasiłku oraz czas jego pobierania zależy od wysokości dochodów w ostatnim roku kalendarzowym bądź za ostatnie 3 lata kalendarzowe. Długość pobierania zasiłku wynosi odpowiednio:
- 104 tygodnie przy dochodach brutto z pracy w wysokości minimum 2G
- 52 tygodnie przy dochodach brutto z pracy poniżej 2G
- 26 tygodni w czasie 18 miesięcy u jednego pracodawcy (w przypadku zmiany pracodawcy przysługuje nowy okres zasiłkowy) w przypadku permitteringu
Wysokość zasiłku stanowi 62,4% podstawy wyliczanej w oparciu o wcześniejsze dochody brutto.
Wymagana dokumentacja
- Wypowiedzenie umowy o pracę – dokument, który potwierdza fakt rozwiązania umowy pomiędzy pracownikiem i pracodawcą,
- Świadectwo pracy – dokument zawierający informacje o okresie i formie zatrudnienia,
- Umowa o pracę – potwierdzająca stosunek pracy osoby ubiegającej się o świadczenie,
- Rejestracja pobytu w Norwegii (registreringsbevis) lub pozwolenie na pobyt (oppholdstillatelse),
- Informacja o karcie podatkowej (informasjon om skattekortet) – aktualna za rok podatkowy, w którym dana osoba ubiega się o zasiłek,
- Lønns- og trekkoppgave za ostatni rok kalendarzowy - PIT od norweskiego pracodawcy, określający wysokość zarobków w Norwegii za dany rok oraz wysokość pobranej zaliczki na podatek dochodowy,
- Odcinki z pensji za ostatnie 3 miesiące pracy,
- BankID (token bankowy) lub Bank på mobil (aplikacja mobilna banku) - niezbędny do rejestracji osoby bezrobotnej w systemie NAV,
- Druk PD U1 / SED U0002 (dawniej E-301) – w przypadku udokumentowania dochodu z innego kraju EOG (np. Polski)
Czas oczekiwania na przyznanie zasiłku wynosi około 4 tygodni od momentu rejestracji jako osoby bezrobotnej oraz złożenia podania o dagpenger wraz z dokumentacją do NAV. Długość rozpatrywania wniosku może ulec wydłużeniu w zależności od ilości spraw analizowanych w danym czasie przez NAV.