Pępek Norwegii – Steinkjer i okolice

Stiklestad, źródło: visitinnherred.com

Nie robimy skoków w bok i wciąż poruszamy się na południe wzdłuż norweskiego wybrzeża. Zbliżamy się do końca (czy może raczej początku, bo zaczęliśmy od odwrotnej strony) biegnącej z południa na północ Kystriksveien – popularnej trasy turystycznej, uznawanej przez wielu za jedną z najpiękniejszych jeśli nie najpiękniejszą na świecie. Witamy w Steinkjer.

Osadnictwo na tych terenach ma długą historię (wiem, że to stwierdzenie powtarza się w wielu artykułach, ale cóż zrobić – tak było i już). Po mieszkańcach z epoki paleolitu pozostały na tych terenach ryty skalne i groby. W 1030 roku nieco ponad 30 km na południe od obecnego Steinkjer odbyła się uważana za najważniejszą w historii Norwegii bitwa pod Stiklestad, w której śmierć poniósł król Olav Święty. Od XVII aż do progu XXI wieku znajdował się w okolicy obóz i miejsce ćwiczeń wojskowych. Samo miasto rozwinęło się dopiero w XIX wieku. W roku 1900 jego większą część strawił pożar. Steinkjer odbudowano w stylu art nouveau, jednak z powodu nalotów Luftwaffe w 1940 roku trzy czwarte miasta legło w gruzach. Jednym z nielicznych ocalałych budynków jest miejski dworzec. Obecnie Steinkjer jest słynne głównie jako miejsce startu wspomnianej Kystriksveien oraz jako siedziba popularnych festiwali – Steinkjerfestivalen i Vikingfestivalen. Na terenie gminy znajduje się ponadto geograficzny środek Norwegii.

Widok na Steinkjer, żródło: Wikipedia

Dawno, dawno temu…

… tak dawno, że nawet najstarsi norwescy górale nie pamiętają, ówcześni mieszkańcy terenów, które po wiekach nazwano Północnym Trøndelagiem, pozostawili po sobie na skałach pamiątki w postaci rytów. Nie przypuszczali zapewne, że ich dzieła przetrwają tysiące lat i będą przyciągać nas, współczesnych turystów. Ryty znajdziemy w okolicy w trzech miejscach: Holtås, Bardal i Bøla. W Holtås można obejrzeć ponad setkę podobizn zwierząt. Bardal szczyci się jedną z największych „kolekcji” rytów w Trøndelagu. Jeśli chodzi o Bøla, można tam zobaczyć jeden z najciekawszych i najbardziej znanych w Europie naskalnych rysunków – naturalnej wielkości renifera zwanego Bølareinen.

Bølareinen, foto: Wikipedia

Wieki niekoniecznie średnie

Jak już wspomniałam, w 1030 roku miała w tej okolicy miejsce bitwa. Chrześcijański król Olav Haraldsson zginął w walce z lokalnymi wodzami (høvdingami), ale jego śmierć i wyniesienie na ołtarze miały niebagatelne znaczenie dla ostatecznego ukształtowania się państwa norweskiego. Wyprawę w tamte czasy proponują nam twórcy średniowiecznego gospodarstwa Stiklastadir. Można tu nauczyć się strzelać z łuku i rzucać włócznią, przyjrzeć się życiu i pracom domowym z czasów średniowiecza (mielenie mąki na żarnach okazuje się trudniejsze niż strzelanie), a w czasie festiwalu Oslokdagene på Stiklestad, odbywającego się w czerwcu, obejrzeć w najstarszym w Norwegii teatrze na wolnym powietrzu sztukę o królu Olavie Świętym. Komu taka przygoda ze średniowieczem nie wystarczy, może wybrać się na wycieczkę do nieco spokojniejszych miejsc, mianowicie średniowiecznych kościołów. Cała trasa liczy ok. 70 km, a w ramach objazdu możemy zobaczyć 5 zachowanych świątyń: Alstadhaug, Stiklestad, Mære, Hustad i Sakshaug. Warto także odwiedzić ruiny dwunastowiecznego klasztoru cystersów w Munkeby (obecnie tuż obok działa nowy klasztor).

Mære kyrkje, foto: Wikipedia

Śladami królów i bitew

Rejon Innherred to raj dla tych, którzy obcowanie z naturą łączą z odkrywaniem historii. Okolica obfituje w ścieżki turystyczne i poznawcze dostępne zarówno dla wędrowców pieszych, jak i tych na dwóch kółkach. Stosunkowo łagodny jak na Norwegię krajobraz sprawia, że trasy nie należą do najbardziej wymagających technicznie, wiele miejsc można bez trudu zobaczyć nawet z małymi dziećmi. Wspomniane dzieci może niekoniecznie zainteresują się licznie rozsianymi na tych terenach cmentarzyskami sprzed wieków, ale już na przykład centralny punkt Norwegii mógłby wzbudzić ciekawość również u najmłodszych.

Munkeby, foto: visitinnherred.com

Festiwale, festiwale

W okolicy Steinkjer odbywa się kilka bardzo zachęcających festiwali. Co roku w czerwcu Steinkjer rozbrzmiewa muzyką w czasie Steinkjerfestivalen (steinkjerfestivalen.no). W czasie tej imprezy każdy znajdzie coś dla siebie – grali tu m.in. Alice Cooper, deLillos, Kaizers Orchestra i nasz rodzimy Behemoth. W lipcu odbywa się z kolei co dwa lata Vikingfestivalen w Egge, na który ściągają brodaci wojownicy z całego kraju (www.vikingfestival.no). Można podziwiać walki w średniowiecznym stylu oraz, jako że, o czym niewielu pamięta, wikingowie byli sprawnymi handlarzami, zakupić coś na prawdziwie średniowiecznym targowisku. W tym roku festiwal zostanie zorganizowany 12-14 lipca. Na przełomie maja i czerwca w Verdal odbywa się jeszcze inny festiwal – Vømmølfestivalen. Co to jest vømmøl? Pojęcie typowo trønderskie. Dość powiedzieć, że na stronie głównej festiwalu (vommol.org) wita nas sympatyczna owieczka przeżuwająca różyczkę, a w ciągu trzech dni jego trwania królują traktory i konne wozy, muzyka country i dobry humor.

Vikingvestivalen, foto: vikingfestival.no

No cóż, to by pewnie było na tyle. Nie piszę: to by było wszystko, bo zostało jeszcze wiele miejsc wartych zobaczenia: muzea w Levanger i Egge, Centrum Nauki w Steinkjer, szlak pielgrzymkowy śladami Św. Olava… Coś dla siebie znajdą zarówno miłośnicy wędrówek, jak i historii – okolice Steinkjer to jedno z tych miejsc, gdzie natura i kultura najsilniej się ze sobą splatają.

Przydatne strony www:

visitinnherred.com

nordlek.no

	Dodatkowe informacje
Stiklestad Nasjonale Kultursenter Leksdalsveien 1 7656 Verdal stiklestad.no	Ceny biletów: Dorośli – 140 NOK Dzieci– 70 NOK Bilet rodzinny – 350 NOK