Mezalianse, rozwody, zdrady – norweska rodzina królewska od lat w centrum uwagi

Dwa tygodnie temu opisywaliśmy, że księżna Norwegii Mette-Marit wystosowała list otwarty w związku z 20. urodzinami jej syna, Mariusa, by uchronić go przed niechcianą sławą. W liście cytowała nawet wiersz… Wisławy Szymborskiej.

Apelowi matki nie ma się co dziwić, bowiem norweska rodzina królewska od lat żyje na świeczniku, bezustannie będąc w centrum zainteresowania mediów. W Norwegii dużo uwagi poświęca się „skandalom” z udziałem poszczególnych członków rodu, których życie nie zawsze przypominało bajkę.

Małżeństwa w rodzinie królewskiej najczęściej wiązały się z mezaliansami. Można powiedzieć, że norwescy następcy tronu mają tendencję do wybierania żon z „nieodpowiednich” grup społecznych, mówiąc wprost – z ludu. I tak król Harald V i królowa Sonja musieli długo walczyć o to, by zaakceptowano ich związek.

Sonja, która pochodziła z rodziny kupieckiej – jej ojciec handlował odzieżą – nie zyskała aprobaty swojego przyszłego teścia. Król Olav V nie był zachwycony wyborem syna. Dlatego, mimo że para poznała się i zakochała w sobie w roku 1959, dopiero dziewięć lat później stanęła na ślubnym kobiercu. Niewykluczone, że walka o małżeństwo umocniła ich związek. W latach 80. dużo mówiło się o ich kryzysie, pojawiły się nawet plotki o rozwodzie. Ostatecznie do rozpadu małżeństwa nie doszło – wszystko wiec wskazuje na to, że królewska para uporała się z problemami.

Małżeństwo syna Haralda V również wzbudziło wiele kontrowersji. Książe Haakon, podobnie jak ojciec, wybrał dziewczynę „z ludu”, a nie księżniczkę. W 1999 roku poznał Mette-Maritt, zakochali się w sobie, a rok później zaczęli wspólne życie. Już w 2001 roku odbył się ich huczny ślub. Harald V, być może pamiętając swoje własne doświadczenia, nie zamierzał stawać synowi na drodze.

Opinia publiczna zaakceptowała związek księcia Haakona, a także fakt, że jego wybranka miała już nieślubnego syna. Mimo to książęca para nie uniknęła zainteresowania norweskich mediów – w Norwegii wybuchł skandal, gdy okazało się, że ojciec Mariusa – Morten Borg – był w przeszłości karany za posiadanie narkotyków. Imprezowe życie prowadziła również obecna księżniczka.  

Jak jest teraz? Książęca para, która ma dwójkę własnych dzieci, należy do ulubionych norweskich celebrytów. Zagraniczne wyjazdy i uczestnictwo w wielu wydarzeniach są często komentowane w norweskich mediach. Kobiece czasopisma chętnie opisują gustowne kreacje księżnej. Ostatnio Norwegię zelektryzowały wiadomości o rzekomym kryzysie i rozwodzie w związku Mette-Marit i Haakona. Pojawiają się plotki o zdradzie. Jednak norweska prasa często pisze tego typu „rewelacje”.

Małżeństwo siostry księcia Haakona, Märthy Louise nie wywołało większych komentarzy ponieważ córka Haralda V zrzekła się oficjalnych tytułów i pretensji do tronu. Dzięki temu odzyskała część prywatności, uwolniła się od wielu obowiązków, które ciążą na członkach rodziny królewskiej. W roku 2002 wyszła za pisarza Ari Behna, z którym ma trzy córki: Maud Angelicę, Leah Isadorę i Emmę Tallulah. W zeszłym roku norweskie media obiegła informacja, że para się rozwodzi. Póki co, zdecydowała się jednak na separację.

Największe kontrowersje w norweskich mediach wzbudził nie związek córki króla, a jej niecodzienne poglądy i sposób, w jaki zarabia na życie. W 2007 roku wraz ze wspólniczką otworzyła Centrum Edukacyjne Astarte (senteret Astarte Education), w którym oferowała kursy alternatywnych terapii. Wypowiedzi Märthy Louise na temat kontaktu z aniołami i komunikacją z umarłymi wywołały dyskusję, w której wypowiadali się m.in. przedstawiciele kościoła. Natomiast gazeta Finansavisen nazwała całe przedsięwzięcie czystym oszustwem. Szkoła królewskiej córki działa nadal pod inną nazwą, oferując różne kursy.

…pieniądze. Norweskie media, szczególnie te lewicowe, często podnoszą temat kosztów, jakie wiążą się z utrzymaniem rodziny królewskiej. Według Dagbladet, w 2016 roku wyniosły one 460 milionów koron. Dziennikarze podkreślają, że norweska rodzina królewska kosztuje znacznie więcej niż szwedzka i duńska.  

Co pochłania tyle pieniędzy? Według wyliczeń dziennikarzy, ponad 190 milionów kosztuje utrzymanie dworu. 120 mln przeznacza się na bezpieczeństwo, czyli policyjną ochronę członków rodziny królewskiej w kraju i poza jego granicami. Dużo kosztuje utrzymanie królewskiego jachtu, bo ponad 48 milionów koron. Na tym tle koszty na zagraniczne wizyty – 9,8 miliona – wydają się znikome. Apanaże, czyli dochody królewskiej pary, wynoszą 11,5 miliona koron, natomiast książę Haakon i księżna Mette-Maritt muszą się zadowolić kwotą 9,5 mln koron. Krytycy monarchii zwracają uwagę na to, że w ciągu ostatnich sześciu lat o 37 proc. wzrosły wydatki na królewską rodzinę. Podkreślają również nadzwyczajnie wysokie koszty utrzymania personelu książęcej pary – tworzy go 20 osób (w tym opiekunowie do dzieci i osobisty doradca), a kosztuje on prawie 19 milionów koron. Dagbladet, który wnikliwie przyjrzał się rozliczeniom podatkowym, doszedł do wniosku, że wysokość nieujawnionych dochodów jest bardzo wysoka. I że można w związku z tym realne wydatki na norweski dwór królewski szacować nie na 460 milionów koron, ale na 760 milionów w roku 2016.

Pod koniec wrzesnia głośno było także o tym, że książę Haakon nielegalnie wynajmował mieszkania.

Norweska rodzina królewska od lat żyje w centrum uwagi mediów nie tylko w Norwegii, ale i za granicą. Prasa dużo pisze o ich życiu prywatnym: związkach, dzieciach, problemach. Ciekawie, czy dziennikarze wezmą sobie do serca apel Mette-Marit, by pozwolili normalnie żyć jej najstarszemu synowi?