Studiowanie w Norwegii: od rekrutacji do pierwszego dnia na uczelni

W Norwegii można studiować na: 8 państwowych uniwersytetach, 9 uniwersytetach zawodowych, w 5 szkołach wojskowych, a także na uczelniach prywatnych. Łącznie studenci mogą skorzystać z oferty edukacyjnej 77 szkół wyższych.

Podobnie jak w Polsce, w Norwegii szkoła wyższa ma trzy etapy – licencjat, magister i doktorat.

O jakość studiów i ich dobre zorganizowanie dba NOKUT – Norweski Urząd ds. Jakości i Uznawania Wykształcenia, który podlega pod Ministerstwo Edukacji. NOKUT udostępnia tzw. listę GSU, zawierającą informacje, jakie wykształcenie musi posiadać kandydat z innego kraju, aby studiować w Norwegii oraz czy wymagany jest od niego język angielski.

Ponadto NOKUT pomaga studentom z zagranicy w kwestiach dokumentów, np. gdy uczelnia nie chce uznać zagranicznego dyplomu lub świadectwa dojrzałości.

Proces rekrutacji na norweskie uczelnie jest zbliżony do polskiego. Norwegowie i osoby z pozwoleniem na pobyt mogą skorzystać z systemu rekrutacyjnego NUCAS (nor. Samordna opptak), który prowadzi rekrutacje na każdą uczelnię i każdy kierunek w kraju.

Rekrutacją studentów z zagranicy zajmuje się administracja uczelni. Najpierw należy zarejestrować się w systemie wybranej uczelni, a po otrzymaniu wyników matury dostarczyć do dziekanatu przetłumaczone przysięgle świadectwo dojrzałości, kopię dowodu tożsamości, wniosek o przyjęcie na studia oraz zdjęcia do dokumentów. Maturzyści mają czas do 1 lipca, 20 lipca ogłaszane są listy przyjętych. Kandydaci muszą potwierdzić swoją chęć rozpoczęcia studiów do wyznaczonej przez uczelnię daty, inaczej zostają wykreśleni z listy.

Daty rejestracji zależą od uczelni, ale z reguły są to miesiące zimowe dla pierwszego stopnia (grudzień-luty) i wiosenne (marzec-kwiecień) dla drugiego stopnia. Rok akademicki rozpoczyna się już w połowie sierpnia i trwa do połowy czerwca następnego roku.

Ze względu na obowiązujący system boloński, studia mają podobny podział jak w Polsce – 3-letnie studia licencjackie, 2-letnie magisterskie i 3-letnie doktoranckie. Są jednak wyjątki, np. jednoroczne kursy, licencjat trwający cztery lata lub też całe studia będące jednolitymi studiami 6-letnimi, ale takie przypadki zdarzają się tylko na uczelniach artystycznych, pedagogicznych i muzycznych. Taki niestandardowy czas nauki występuje np. w Szkole Architektury i Designu w Oslo czy na Uniwersytecie w południowo-wschodniej Norwegii (USN).

Pełna lista kierunków dostępnych na norweskich uczelniach oraz czas ich trwania znajduje się na stronie www.studyinnorway.no.
Podobnie jak w Polsce, w Norwegii obowiązują punkty ETCS. Jeden semestr odpowiada 30 punktom, a całe studia licencjackie mają ich 180. Oceny są wystawiane w formie liter. A jest najlepszą oceną, F – najgorszą.

Średnia ocen z ukończenia liceum lub technikum będzie inaczej brana pod uwagę w Polsce, a inaczej w Norwegii ze względu na inny system oceniania. Wyniki procentowe z polskiej matury będą natomiast przeliczone na oceny. Tabele znajdują się na tej stronie.

Znacznym utrudnieniem dla wielu zainteresowanych może być wymóg znajomości języka norweskiego przy studiach licencjackich. Większość uczelni organizuje jednak darmowe letnie szkoły językowe, które umożliwiają przygotowanie się do roku akademickiego. Aby zostać przyjętym na studia, trzeba zdać test językowy Bergenstest na poziomie co najmniej B2. Egzamin dzieli się na część ustną i pisemną, a oprócz języka, sprawdza też znajomość norweskiej kultury, historii i literatury.

W języku angielskim na poziomie magisterskim można studiować m.in na Uniwersytecie w Oslo, w Stavanger, w Tromsø, w Bergen czy Norweskiej Akademii Muzycznej. W to wliczają się zarówno kierunki ścisłe, jak i artystyczne lub nauk społecznych. Pełną listę można znaleźć tutaj.

Studia magisterskie są już dostępne w języku angielskim, ale również tutaj trzeba wykazać się jego znajomością. Norweskie uczelnie honorują certyfikaty TOEFL, IELTS, APIEL, CAE/CPE, a niektóre także dyplom z ukończenia anglistyki.

W trakcie studiów należy uiszczać tzw. opłatę semestralną (semestr fee) w wysokości 300-600 koron, która gwarantuje studentowi zniżki studenckie na komunikację miejską, na bilety do teatru, kina itp.

W Norwegii funkcjonuje tzw. Lånekassen – kredyt studencki z państwowego funduszu –wspierający finansowo między innymi studentów z zagranicy, dla których przewidziane są różnego rodzaju granty – odpowiedniki naszych stypendiów socjalnych. Dla osób niemieszkających z rodzicami mogą one wynosić łącznie nawet 11 tys. koron miesięcznie.
Po uzyskaniu potwierdzenia przyjęcia na studia oraz zgody na pobyt, wniosek o stypendium można złożyć online na stronie internetowej.

Jeśli plan umożliwia studentowi dorywczą pracę, warto z tego skorzystać. W Norwegii osoba ucząca się może przepracować maksymalnie 20 godzin w tygodniu, 3 miesiące w roku. Latem, podczas wakacji, studenci mogą pracować na pełen etat.

Każdy student może się także ubiegać o przydzielenie pokoju w akademiku. W tym celu należy złożyć odpowiednie podanie w biurze socjalnym uczelni (wnioski zwykle dostępne na stronach www szkoły). Koszt wynajmu pokoju to 1500-2000 NOK miesięcznie plus opłaty w wysokości ok. 250 NOK. Każdy pokój posiada łazienkę, wspólna z innymi mieszkańcami jest kuchnia. Przed wprowadzeniem się, student musi zapłacić też depozyt i czynsz za dwa miesiące z góry.

Zarówno, w przypadku gdy zamierzamy pracować oraz kiedy chcemy tylko studiować, konieczne jest zdobycie pozwolenia na pobyt (nie później niż 3 miesiące po przyjeździe). Aby je uzyskać, przyszły student musi udać się do Ambasady Norwegii w Polsce lub odwiedzić stronę Norweskiego biura ds. imigracji (UDI). Po rejestracji online należy iść na najbliższy posterunek policji z kilkoma dokumentami: formularzem pobytu studenta ze zdjęciem paszportowym (wydrukowanym z UDI), dokumentacją potwierdzającą przyjęcie na uczelnię, dokumentem stwierdzającym możliwość utrzymania się w Norwegii (najczęściej jest to wyciąg z konta bankowego lub przyznana przez Lånekassen pożyczka), kserokopią paszportu, planem studiów, potwierdzeniem zakwaterowania i ważnym ubezpieczeniem zdrowotnym (dla obywateli UE może to być European Health Insurance Card). Wszystko w dwóch kopiach.

Po dopełnieniu formalności związanych z pobytem, uiszczeniu wszystkich opłat i ukończenia kursu językowego nie pozostaje nic innego, jak rozpoczęcie studiowania.