Na zdjęciu: kurczący się lodowiec Storsteinsfjellbreen w gminie Narvik w Nordland.
Fot. Turid Haugen, NVE
Rok 2024 zapisał się jako jeden z najbardziej dramatycznych pod względem skutków zmian klimatycznych w Europie. Nowy raport opracowany przez Światową Organizację Meteorologiczną (WMO) oraz Copernicus Climate Change Service (C3S) ujawnia, że kontynent europejski ociepla się dwukrotnie szybciej niż średnia globalna.
Norwegia, a zwłaszcza jej północne regiony oraz Svalbard, doświadczyły wyjątkowo silnych efektów trendu. Rekordowe temperatury, topniejące lodowce i ekstremalne zjawiska pogodowe stały się codziennością dla mieszkańców wybranych regionów.
W 2024 roku Europa doświadczyła najcieplejszego roku w historii pomiarów. Wschodnia część kontynentu zmagała się z ekstremalną suszą i upałami, podczas gdy zachodnia część była nękana przez intensywne opady i powodzie. Ponad 400 tys. osób zostało dotkniętych przez burze i powodzie, a co najmniej 335 straciło życie. Temperatura powierzchni mórz osiągnęła rekordowe wartości, przekraczając średnią o 0,7°C dla całego regionu i o 1,2°C dla Morza Śródziemnego.
Norwegia w sercu negatywnych zmian
W centrum zmian znalazła się Norwegia. W 2024 roku odnotowano rekordowe topnienie lodowców w Skandynawii i na Svalbardzie, co czyniło ten region jednym z najbardziej dotkniętych na świecie. Svalbard doświadczył trzeciego z rzędu rekordowo ciepłego lata, z sierpniowymi temperaturami przekraczającymi 10°C, co oznacza przekroczenie granicy między klimatem polarnym a umiarkowanym chłodnym. W północnej Norwegii również odnotowano najwyższe średnie temperatury w historii pomiarów.
Po lewej: zmiany temperatur, po prawej: zmiany dot. opadów.Il. ESOTC 2024
Raport podkreśla, że Europa, a zwłaszcza jej północne regiony, doświadcza poważnych konsekwencji zmian klimatycznych, takich jak ekstremalne zjawiska pogodowe i topnienie lodowców. Wzrost temperatury w europejskiej części Arktyki jest nawet siedmiokrotnie szybszy niż średnia globalna, co ma poważne implikacje dla przyszłości regionu.